Έχετε αναρωτηθεί ποτέ γιατί τα Χανιά σε τουριστικούς οδηγούς, χάρτες, πινακίδες κτλ. γράφονται ως Chania με Ch και όχι ως Hania με σκέτο H;
Αν ήσασταν Έλληνας και σας έλεγαν να γράψετε τα Χανιά με λατινικούς χαρακτήρες πώς θα τα γράφατε; Chania ή Hania;
Αν ήσασταν επαγγελματίας του τουρισμού και διαφημίζατε το ξενοδοχείο σας, ή την ταβέρνα σας ή γενικώς τις υπηρεσίες που προσφέρετε στα Χανιά, θα χρησιμοποιούσατε τη λέξη Chania ή Hania;
Ερώτηση παγίδα, μην απαντήσετε. Γιατί κανονικά δεν έχετε δικαίωμα επιλογής αλλά όλοι υποθετικά, θα έπρεπε να υιοθετούν τον τρόπο γραφής που έχει καθιερωθεί για την τουριστική προβολή των Χανίων από την Περιφέρεια Κρήτης και τον ΕΟΤ και είναι το Ch.
Επειδή όμως υπάρχουν κάποιοι που θέλουν ντε και καλά να… ξεχωρίζουν, τα Χανιά άλλοτε γίνονται Chania και άλλοτε Hania ανάλογα με τις προτιμήσεις.
Αν αυτό ακούγεται χαριτωμένο κοιτάτε τι πρόβλημα δημιουργείται.
Αν ήσασταν Κινέζος και αγοράζατε μια καρτ ποστάλ από το Παλιό Λιμάνι των Χανίων στην οποία υιοθετούνταν η πρώτη γραφή, τότε θα αποκαλούσατε τα Χανιά ως “Tσανιά”.
Αν πάλι ήσασταν Γάλλος και αγοράζατε μια άλλη καρτ ποστάλ, στην οποία όμως τα Χανιά γράφονται ως Hania, τότε θα λέγατε στους φίλους σας ότι κάνατε διακοπές στα “Ανιά”, αφού το Η στα γαλλικά δεν προφέρεται.
Φανταστείτε μετά έναν Κινέζο και ένα Γάλλο στο ίδιο τραπέζι (εκτός Χανίων) να περιγράφουν τις διακοπές τους, ο ένας στα “Tσανιά” και ο άλλος στα “Ανιά”. Ανέκδοτο που ξεπερνά ακόμα και το… Κινέζος με Γάλλο συζητούν στα Αγγλικά.
Μπέρδεμα. Πώς προέκυψε όμως αυτή η διγλωσσία που δεν συναντάται σε καμία άλλη περιοχή της Ελλάδας;
Γιατί Chania ή Hania;
Για το… ξεμπέρδεμα απευθυνθήκαμε στον Αναστάσιο Διαμαντάκη, εργαζόμενο του Τμήματος Τουρισμού της Περιφερειακής Ενότητας Χανίων, ο οποίος έχει ασχοληθεί με το ζήτημα.
Όσον αφορά την ορθογραφία των Χανίων με λατινικούς χαρακτήρες, αυτό που ακολουθείται μέχρι τώρα, εξηγεί ο κ. Διαμαντάκης, είναι σύμφωνα με υπόδειξη του Ελληνικού Οργανισμού Τυποποίησης (ΕΛΟΤ), η οποία αντιστοιχεί το X με το γράμμα CH. Στα διαβατήρια πχ, όλα τα ονόματα που έχουν γράμμα Χ, αυτό γράφεται με CH. .
Σε πολύ παλαιότερες εκδόσεις και μάλιστα του ΕΟΤ, πριν την καθιέρωση του Ch, ο κ. Διαμαντάκης θυμάται ότι έχει δει γραμμένα τα Χανιά, ως Hania.
Και οι δύο τρόποι γραφής παρουσιάζουν “προβλήματα”, όπως αυτά που αναφέραμε πριν με το “ανέκδοτο” και όπως σημειώνει ο κ. Διαμαντάκης, αυτή η διγλωσσία γίνεται ξεκάθαρα αντιληπτή σε διεθνείς τουριστικές εκθέσεις, κάτι που δημιουργεί προβληματισμό για την τουριστική προβολή των Χανίων.
Όμως η σύγχυση μεγαλώνει όταν στο παζλ μπαίνει η ασυδοσία επαγγελματιών του τουρισμού. Υπάρχουν ακόμα και χάρτες και έντυπα που ακολουθούν διαφορετική γραφή από αυτή που χρησιμοποιείται επίσημα.
Ούτε Chania ούτε Hania αλλά Khania;
Αν θέλουμε βέβαια να “ανοίξουμε” την κουβέντα περί σωστής ορθογραφίας, τότε στο τραπέζι της συζήτησης μπαίνει ακόμα και η αλλαγή της μέχρι τώρα τακτικής, κάτι που έχει αποτελέσει αντικείμενο διαλόγου και συσκέψεων, κατά το παρελθόν, στην Περιφέρεια Κρήτης.
Υπάρχει η άποψη, ότι η ορθογραφία της πόλεως πρέπει να έχει σχέση με την ετυμολογία της. Μια πολύ ενδιαφέρουσα ορθογραφία, χρησιμοποιεί η αρχαιολόγος κ. Μαρία Βλαζάκη στα βιβλία της, σύμφωνα με την οποία τα Χανιά γράφονται ως Khania.
“Πράγματι είναι μια ορθογραφία που δεν δημιουργεί σύγχυση στους ξένους”, σημειώνει ο κ. Διαμαντάκης προσθέτοντας ότι σαν εργαζόμενος στον τουρισμό θεωρεί ότι είναι η καλύτερη λύση γιατί δεν επιδέχεται εσφαλμένη προφορά από κανέναν και δεν δημιουργεί σύγχυση όπου και αν γραφτεί.
“Νομίζω ότι είναι καλό να αποδεσμευθούμε από την αντιστοίχιση του ΕΛΟΤ, να ξαναδούμε το πράγμα από την αρχή, λαμβάνοντας υπόψη την ετυμολογία της λέξης Χανιά αλλά και της δυσκολίας που έχουν να προφέρουν το όνομά μας οι ξένοι και να καθιερώσουμε μια ονομασία, μετά από πολλή σκέψη” αναφέρει ο κ. Διαμαντάκης ο οποίος έχει γίνει δέκτης της εσφαλμένης προφοράς που γίνεται για την πόλη μας από διάφορους λαούς.
Αξίζει τον κόπο να μιλήσουν πολλοί πάνω σε αυτό και κυρίως όλοι να συμμορφωθούν σε μια κοινή χρήση της επίσημης ορθογραφίας.
“Η Ρόδος, ένας πολύ μεγάλος τουριστικός προορισμός γράφει το όνομά της Rhodos. Όλοι οι Ροδίτες το τηρούνε. Και εμείς θα πρέπει να πειθαρχήσουμε στην ορθογραφία που θα υιοθετήσουμε”… “Πρέπει να προσπαθήσουμε για αυτήν την κατάσταση, να λύσουμε αυτό το θέμα οριστικά” καταλήγει ο κ. Διαμαντάκης.
Επαναλαμβάνω, για να μην δημιουργηθούν παρεξηγήσεις, ότι επίσημα η Περιφέρεια Κρήτης και ο ΕΟΤ “γράφουν” τα Χανιά ως Chania και όχι Hania.
Τώρα πώς σε διεθνείς ταξιδιωτικές ιστοσελίδες και πασίγνωστα site όπως το lonely planet, βλέπουμε τα Χανιά ως Hania, είναι μια παραφωνία από το ίδιο ανέκδοτο.
Πάντως στο facebook τα Χανιά αναγράφονται σαν Khania, ούτε Chania, ούτε Hania.
Ίσως η προσπάθεια, που γίνεται με την Κίνα για την τουριστική ανάπτυξη του νησιού, φέρνει στο προσκήνιο το ζήτημα με πολύ εύγλωττο τρόπο, και ίσως είναι και ένας από τους λόγους που θα μπορούσε να ανακινηθεί το θέμα της σωστής ορθογραφίας, με σοβαρότητα όμως και υπευθυνότητα από όλους τους εμπλεκόμενους.
Κυρίως όμως θα πρέπει όλοι να κάνουν το αυτονόητο, να υιοθετήσουν δηλαδή τον επίσημο τρόπο γραφής. Τα υπόλοιπα είναι ανέκδοτα…
Ελένη Ζουμαδάκη – Flashnews.gr
