Από τι κινδυνεύουν τελικά τα μνημεία; Καθηγητές του Πολυτεχνείου Κρήτης είχαν ενημερώσει για τον κίνδυνο κατάρρευσης γέφυρας – Από το 2000 προειδοποιούν για τα Νεώρια!
Η κατάρρευση της ιστορικής γέφυρας του Κερίτη στις 25 Φεβρουαρίου, αποτέλεσε μεταξύ άλλων, σημείο αντιπαράθεσης για το αν η καταστροφη του μνημείου οφείλεται αποκλειστικά στα έντονα καιρικά φαινόμενα η αν σε αυτήν συνετελεσε καθοριστικα η απουσία μέριμνας για τη συντήρηση της γέφυρας και του καθαρισμού της κοίτης του ποταμού που την διαπερνούσε. Πριν από περίπου ένα χρόνο, τον Ιανουάριο του 2018 ένα ιστορικο γεφύρι στα Χανιά κατέρρευσε, με αποδεδειγμένη σε αυτήν την περίπτωση την ανθρώπινη αμέλεια ως την καθοριστική αιτία για την καταστροφή του.
Η γέφυρα στο Κακοδικι, μία από τις ελάχιστες τοξότες γέφυρες στην Κρήτη, χαρακτηρισμένη, από τη Διεύθυνση Νεοτέρων Μνημείων ως διατηρητέο μνημείο της περιοχής, “έπεσε” πάρα το γεγονός ότι 3 χρόνια πριν, καθηγητές του Πολυτεχνείου Κρήτης είχαν προειδοποιήσει ότι η γέφυρα χρειάζεται άμεσα υποστύλωση, καθώς είχε εμφανίσει ρωγμές εξαιτίας των οποιων η κατάρρευση της ηταν θέμα χρόνου.
Οι καθηγητές είχαν στείλει την μελέτη τους στον δήμο όμως, όπως αποδείχθηκε, δεν έτυχε της δέουσας σημασίας, παρότι υποδεικνύοταν με σαφήνεια και επιστημονική τεκμηρίωση η κρισιμότητα της κατάστασης για το γεφύρι. Η επιστημονική ομάδα του Πολυτεχνείου Κρήτης, μεταξύ των οποίων, ο καθηγητής του ΜΠΔ Γιώργος Σταυρουλάκης και η επίκουρη καθηγήτρια στη Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Μαρία Σταυρουλάκη, είχαν μελετήσει τη γέφυρα μετά από πρόσκληση ιδιωτών και εκπροσώπων της τοπικής κοινότητας, που είχαν αντιληφθεί τον κίνδυνο στον οποίο είχε περιέλθει το μνημείο.
Στις φωτογραφίες του κ.Σταυρουλακη που βλέπετε παρακάτω και οι οποίες παρουσιάστηκαν σε ανοιχτη διαλεξη την “Ημέρα Γνωριμιας του Πολυτεχνείου Κρήτης”, είναι από την αυτοψία που έγινε στην γέφυρα, από την οποία διαπιστώθηκαν οι ρωγμές του μνημείου, τουλαχιστον 3 χρόνια πριν την κατάρρευση του.
“Είχαμε ζητήσει από το δήμο στοιχεία, είχαμε επισκεφθεί την περιοχή πριν πέσει το γεφύρι, λάβαμε δεδομένα και είχαμε στείλει μια πρόταση για μια πρόχειρη υποστύλωση που θα κρατούσε το γεφύρι εως ότου θα έβγαινε ένα μεγαλύτερο έργο μόνιμης επισκευής. Από εκεί και πέρα, δεν είχαμε καμία μόνιμη ενημέρωση, αν αυτή η μελέτη πήγε στην αρχαιολογία, αν την έλαβε υπόψη κτλ. Δεν έγινε κανένα έργο και το αποτέλεσμα το γνωρίζουμε”, σημείωσε ο κ. Σταυρουλάκης .
“Η μελέτη είχε γίνει και παραδοθεί στις αρχές τρία χρόνια πριν την κατάρρευση του γεφυριού. Η κινητοποίηση των πανεπιστημιακών έγινε μετά από πρωτοβουλία ιδιωτών που κατάγονταν από το Σέλινο και κάποιων εκπροσώπων από την τοπική κοινότητα. Εκείνοι ζήτησαν τη βοήθειά μας. Είχαμε δει τους μηχανισμούς, οτι το επόμενο στάδιο θα έρχονταν η κατάρρευση και είχαμε προτείνει ως πρώτη λύση να κάνουν έστω μια πρόχειρη υποστύλωση, τις γνωστές σκαλωσιές που βλέπουμε εκεί που υπάρχουν προβλήματα. Από εκεί και πέρα τα υπόλοιπα διαδικαστικά δεν τα γνωρίζουμε”, πρόσθεσε η κ. Μαρία Σταυρουλάκη.
(η επ.καθηγήτρια Μαρία Σταυρουλάκη και ο καθηγητής Γιώργος Σταυρουλάκης)
Από το 2000 προειδοποιούν για τα Νεώρια!
Το τι έγινε πια το γνωρίζουμε όλοι και το ερώτημα που προκύπτει είναι πόσα άλλα μνημεία θα χρειαστεί να καταρρεύσουν για να λειτουργήσουν οι αρμόδιες υπηρεσίες, προληπτικά, “πριν γίνει το κακό”, αξιοποιώντας την γνώση και την βοήθεια της επιστημονικής κοινότητας, που όπως φαίνεται και σε άλλες περιπτώσεις έχει κάνει απόπειρες να κινητοποιήσει τη δημόσια διοίκηση.
Εδώ και χρόνια, από το 2000 που έγινε η πρώτη “κρούση”, έχει επισημανθεί η ανάγκη επέμβασης στα Νεώρια, σε ένα ακόμη σπουδαίο μνημείο των Χανίων που κινδυνεύει από αμέλεια.
“Έχει γίνει πρόταση από το Πολυτεχνείο Κρήτης να μελετηθεί η στατική δομική αποκατάσταση του μνημείου για να μην έχουμε και εκεί κατάρρευση ή ακόμα να μην πέσει καμιά πέτρα σε κανένα κεφάλι. Καταλαβαίνεται οτι κάτι τέτοιο θα ήταν καταστροφικό” ανέφερε ο κ. Σταυρουλάκης, περιγράφοντας στη συνέχεια την… αξιοποίηση που έχει γίνει μέχρι σήμερα της πρότασης, από την παρούσα δημοτική αρχή, επισημαίνοντας βέβαια οτι και στο παρελθόν η ανταπόκριση ήταν παρόμοια:
“Έχουμε βγάλει κατά καιρούς φωτογραφίες επισκεπτόμενοι το γραφείο του δημάρχου, προσπαθώντας να κάνουμε κάτι, αλλά ακόμα δεν έχει ξεκινήσει τίποτα. Ευτυχώς που δεν είχαμε και εκεί φαινόμενα. Με τον κ. Βάμβουκα συναντηθήκαμε πρώτη φορά το 2016. Μετά ξαναβγήκαμε φωτογραφία το 2017. Εν πάση περιπτώσει σχεδόν σε κάθε συνάντηση είχαμε και ένα δελτίο τύπου. Δεν φταίει και ο ίδιος ο άνθρωπος”, ανέφερε .
“Η ιστορία με τα Νεώρια έχει ξεκινήσει πριν πολλά χρόνια και με τους προηγούμενους και με τον νυν δήμαρχο. Θα έλεγα οτι το πρόβλημα εντοπίζεται πιο πολύ στην έντονη γραφειοκρατία και αναλγησία του ίδιου του κράτους να προχωράει κάποιες υποθέσεις πιο γρήγορα. Οι υπηρεσίες προσπαθούν. Με την Εφορεία Αρχαιοτήτων υπάρχει καλή συνεργασία και σε έργα που έχουμε κάνει, στο Φραγκοκάστελλο αλλα είναι πολύ η δουλειά των υπηρεσιών αυτών ενώ ταυτόχρονα δεν υπάρχει κατάλληλη αξιολόγηση της σειράς των έργων που πρέπει να γίνονται. Η πρώτη συζήτηση είχε γίνει το 2000”, αποκάλυψε η κα Σταυρουλάκη.
Μετά τις τελευταίες καταστροφές, ποια είναι η “θέση” των καθηγητών του Πολυτεχνείου Κρήτης
Το θέμα είναι, αν μετά τις τελευταίες ανυπολόγιστες καταστροφές από την θεομηνία, που στοίχισαν στα Χανιά μεταξύ άλλων ένα ακόμη μνημείο, τη γέφυρα του Κερίτη, θα αλλάξει κάτι στην “νοοτροπία” της δημόσιας διοίκησης να δρα πάντα “κατόπιν εορτής” αλλά και στη “θέση” στην οποία τοποθετούν τους ειδικούς και τους επιστήμονες;
“Ο Πρύτανης του Πολυτεχνείου Κρήτης, αμέσως μετά την καταστροφή της γέφυρας του Κερίτη, έστειλε επιστολή στον Περιφερειάρχη Κρήτης, στον Αντιπεριφερειάρχη και τους δημάρχους δηλώνοντας οτι είμαστε διατεθειμένοι να βοηθήσουμε. Μας κάλεσε μια φορά ο κ. Βουλγαράκης στις συσκέψεις που έκανε, και πέραν τούτο δεν έγινε τίποτα. Παρακολουθουμε και εμείς από τις ειδήσεις”, ανέφερε ο κ. Σταυρουλάκης και ο καθένας μπορεί να κάνει τις δικές του εκτιμήσεις για το αν πρόκειται να αλλάξει κάτι σύντομα στη λειτουργία του δημόσιων φορέων.
Φτιάχνουν ψηφιακά μνημεία χωρίς μέριμνα πραγματικά μνημεία
Όσον αφορά τις προτεραιότητες που τίθενται, εκεί – μέσα από τα λόγια του καθηγητή, μπορεί κανείς να βρει απαντήσεις για όλα όσα αναφέρθηκαν παραπάνω.
“Λέμε στον κ. δήμαρχο και τον Περιφερειάρχη πολλές φορές οτι είναι καλό να φτιάχνουμε ψηφιακά μέσα για να εμφανίζονται τα μνημεία σε κινητά τηλέφωνα σε ιστοσελίδες κτλ, αλλά πιο σημαντικό είναι να μην καταρρεύσουν. Γιατί αν καταρρεύσουν τι θα μας μείνει; Δυστυχώς οι προτεραιότητες πολλές φορές είναι προς κάτι πιο φανταχτερό, πιο ελαφρύ. Πολλές φορές στα μνημεία που είναι εκτός πόλεως, βλέπουμε προσπάθειες των δημάρχων να φτιάξουν περιηγητικές διαδρομές γύρω από αυτά, παγκάκια και λοιπά και αφήνουν τα μνημεία σε κακή κατάσταση. Ούτε καν ένας καθαρισμός, και βλέπουμε τα χόρτα να φυτρώνουν πάνω τους”.
“Τις πταίει” στην περίπτωση της γέφυρας του Κερίτη;
Ερωτηθείς τέλος ο καθηγητής του Πολυτεχνείου Κρήτης να σχολιάσει την κατάρρευση της γέφυρας του Κερίτη και το αν αυτή οφείλονταν στην απουσία συντήρησης του μνημείου, ο κ. Σταυρουλάκης σημείωσε
“Πιθανότατα η έλλειψη συντήρησης στο γεφύρι να έπαιξε κάποιο ρόλο για την κατάρρευσή του, αλλά από εκεί και πέρα, είχαμε πολλά φερτά υλικά από το ποτάμι, άρα υπήρχε πρόβληματα ανάντι του ποταμού, από τη μη συντήρηση ουσιαστικά της κοίτης του ποταμού, που επέτρεψε να μεταφερθούν τόσα πολλά κλαδιά και πέτρες στο γεφύρι. Πιθανότητα δεν σωζόταν υπό αυτές τις συνθήκες. Τώρα αν όπως φημολογείται έγιναν και κάποιες παρεμβάσεις γρήγορες οι οποίες ήταν ή δεν ήταν αποτελεσματικές, δεν το γνωρίζουμε γιατί όπως σας είπα δεν είχαμε ενημέρωση ούτε πριν ούτε μετά”
Φαίνεται οτι οι καταστροφές στα Χανιά δεν ήταν τόσο μεγάλες ώστε να ζητηθεί η βοήθεια ανθρώπων που την προσφέρουν απλόχερα.
Δείτε ΕΔΩ την παρουσίαση του καθηγητή Γ.Σταυρουλάκη με θέμα “Η μηχανική επαφής και η στατική των πέτρινων γεφυριών” που έγινε σε μαθητές την “Ανοικτή Ημέρα Γνωριμίας” του Πολυτεχνείου
flashnews.gr
